BARIŞ MUTLU – KUZEY HABER AJANSI
Rus coğrafyası, yüzyıllardır çeşitli kültürleri bünyesinde barındırıyor. Rusya nüfusunun beşte birine yaklaşan Müslüman ve Türki topluluklar, kapsadıkları coğrafi alan ve ekonomideki yerleri itibarıyla kilit konumda. Kafkaslar'ın jeopolitik önemi, Tataristan'ın tarihi bağları, Yakutlar'ın doğal zenginlikleri Rusya için hayati değerde. Sürekli göç ve sürgünlerle sınanan Ahıska Türkler'i de bu tablonun acılı renkleri.
Tatar kültürüne dönük etkinlikler Rusya'nın vazgeçilmezlerinden. Başkent Moskova'da yaşayanların yanı sıra, Ruslar, hatta yabancı turistler etkinliklerin düzenlendiği mekanlara akıyor. Her sene kültür haftası dahilinde açılan Halk Müzesi Sergisi de Kazan tatarlarının yerel sanatlarını ziyaretçilerle buluşturuyor.
Tatar kültürünü yansıtan sergileri öne çıkaran Rus basını ise vatandaşlara farklı kültürleri tanıma imkanının kaçırılmaması gerektiğini öğütlüyor.
Geleneksel kadın kıyafetlerinden, dikiş-nakış örneklerine; deri işlemesi ve mozaik sanatından, her Tatar ailesinin mutlaka sahip olduğu çay takımları ve semaverlere kadar birçok parça farklı mekanlarda sergilenirken; Ruslar da yüzyıllardır iç içe yaşadıkları insanları daha da yakından tanıma fırsatı buluyor.
ASİMİLASYON TEHLİKESİ GEÇMİŞ DEĞİL
Tatarların tanınmış tiyatro sanatçılarından Dilfruz'a göre ise asimilasyon tehlikesi henüz geçmiş değil. Dilfruz Tatarlar'ın kendi kültürlerini koruması gerektiğini söylerken şu ifadeleri kullandı:
“Bu tür etkinlikler yeni nesil Tatarlar için de çok önemli. Küçük Tatar çocukları tabii ki tamamen kendi kültüründen habersiz büyümüyor. Ama anadilleri başta olmak üzere birçok gelenekten yoksun olanlar var.
Tabii ki yüzyıllar boyunca sadece Ruslarla değil, Almanlarla, Kafkas halklarıyla dostça yaşadık, özellikle Türkiye'ye karşı şükran doluyuz. Ama kendi kültürümüzü de korumamız lazım.”
Hünerli Tatar kadınlarının hayat verdiği hoş elbise motiflerinin yanı sıra, havlu, peçete gibi el emeği-göz nuru eserler de şehrin başka bir noktasında sergileniyor. Zaman zaman altın kaplamanın kullanıldığı ama mutlaka el örgüsüyle imal edilen otantik giysiler, sadece Kazan'dan değil; diğer Tatar şehirlerinden de başarılı sanat örnekleri olarak sergilerde yer alıyor.
Dünyadaki siyasi gerilim arttıkça Rusya içindeki Müslümanlara dönük hassasiyet de büyüyor. Altay bölgesinden gelen Müslüman idareciler dönemsel kaygıların yersiz olduğunu savunuyor.
Müslüman ve Türk halklarla ilgili kritik kararların alındığı, önemli toplantıların yapıldığı Moskova, aynı zamanda bu topluluklara ait kanaat önderlerinin de buluşma noktası oluyor.
Halida Babuna, Müslümanların Rus coğrafyasındaki yaşantılarıyla alakalı şöyle konuştu: “Halklar üzerinde bir baskı yok diyemeyiz. Ama önemli olan bu olumsuz durumu aşabilmek için imkanlarımız var mı? Biz bu noktada umutluyuz.
Müslümanların biraraya gelerek sorunlarını tartışması, birçok başlıkta ilerleme sağlaması, ortak karar yönünde irade gösterebilmesi çok önemli. Ben umutluyum, Rusya'da birarada kardeşçe yaşama şansı yüksektir.”
