Anadolu Ajansı'nın (AA) 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği ve AA Finans Haberleri Terminali'nden canlı yayınlanan Finans Masası'na konuk olan Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Himmet Karadağ, 15 Temmuz gecesi saldırıya maruz kalan Borsa İstanbul'da yaşananlara değinirken, kendisinin akşam saat 20.30 civarında havalimanına geçtiğini, Borsa'ya saldırı olduğunda Beştepe Külliyesi'nde bulunduğunu, hemen arkadaşlarıyla telefon üzerinden kriz masası kurduklarını anlattı.
Borsa İstanbul'un girişinin oldukça güvenli olduğunu, ancak darbecilerin güvenlik personeline bomba ihbarı bulunduğunu söyleyerek içeriye girdiğini belirten Karadağ, darbecilerin içeri girdikten sonra güvenlikçileri etkisiz hale getirdiğini söyledi.
Karadağ, "Daha sonra kısa sürede bizim güvenlik personelimiz bana ulaştı ve biz de 'borsanın çevresinden ayrılmayın, güvenli bölgede bekleyin' diye diğer güvenlikçileri Borsa'da tüm ekibimizle konuşlandırdık. Sarıyer Emniyet Müdürlüğüne haber verdik ve kısa sürede emniyet personelimiz TOMA'larla geldi. Bu arada çok yoğun bir şekilde Sarıyer'de yaşayan vatandaşlarımızın katılımıyla, halk desteğiyle kalabalık oluştu. Tabii kalabalığın oluşmasıyla darbecilerin acımasız saldırıları da başlıyor. Şehit ve yaralılarımıza da sebep olan darbecilerden bazıları sniper şeklinde nişan alıp kalabalığa ateş açmış, çok acımasız şekilde." diye konuştu.
"Darbeciler bizim sistemleri de kapatmaya çalıştı"
Hemen cumartesi günü darbenin izlerini emniyet ve savcılıkla beraber Borsa'dan ayıkladıklarını, pazar günü itibarıyla Borsa'da olağan akışa geçebilecek şekilde hazır olduklarını vurgulayan Karadağ, pazartesi günü Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli ve hükümetle de istişare olarak piyasaları olağan bir şekilde açtıklarını söyledi.
Karadağ, "Darbeciler bizim sistemleri de kapatmaya çalışmışlar ama arkadaşlar onları oyalayarak sistemlerin kapanmaması için onları geçiştirmiş. O anlamda sistemde herhangi bir aksama yaşanmadı. Pazartesi gününden itibaren normal ticari işlemler olağan şekilde devam etti." ifadelerini kullandı.
Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) olağan dışı dönem sonrası özellikle şirketlerin pay geri alımlarına ilişkin kolaylaştırıcı düzenlemeler açıkladığını bildiren Karadağ, Borsa olarak kendilerinin de haftayı yakından takip ettiklerini ve olağanüstü önlem alabilecekleri bir işlem gerçekleşmediğini söyledi.
Darbe girişimini takip eden hafta kayıpların ciddi anlamda telafi edildiğini belirten Karadağ, "Çok şükür, BIST 100 Endeksi şu anda 77 bine yaklaşıyor. Etkilerini çok ciddi anlamda atlatmış durumdayız. İnşallah bundan sonra daha iyi, daha pozitif şekilde devam edecek." dedi.
"Yabancı yatırımcı tercihlerinde çok ciddi bir azalma veya risk algısı tespitimiz yok"
Himmet Karadağ, darbe girişiminin ardından piyasalarda oluşan kaygılara yönelik değerlendirmelerde bulunarak, şöyle devam etti:
"Benzer kaygılar Gezi sürecinden bu yana özelikle uluslararası basında sürekli dile getiriliyor. AK Parti hükümeti öncesi Türkiye'sinde, 2003 öncesi Türkiye'sinde maalesef küçük krizler ve siyasi olaylar çok ciddi ekonomik dalgalanmalara sebep oluyordu. 2003'ten sonra temel makroekonomik göstergelerde çok ciddi yapısal adımlar atıldı. Şu an maliye ve para politikalarında temel göstergelerimiz o kadar sağlıklı ve sağlam işliyor ki 2000 öncesi krizlerle kıyaslanmayacak yüksek volatiliteli olaylar yaşanmasına rağmen ekonomik parametreler çok kısa sürede toparlanıyor. Bunu Gezi'de gördük, daha sonra terör hadiselerinde gördük ve darbe girişiminden sonraki hafta da yaşadık."
Bunların, uluslararası yatırımcılara çok ciddi güven verdiğini vurgulayan Karadağ, "Darbe girişimi sonrasında yabancı yatırımcı tercihlerinde çok ciddi bir azalma veya risk algısı tespitimiz yok. Zaten 15 Temmuz öncesinde Borsamızda çok ciddi bir yükseliş yaşanmıştı ve BIST 100 Endeksi 82 binin üzerine çıkmıştı. Bu olağanüstü durum gerçekleşmese de kar satışlarıyla beraber biz 70 binli rakamları görmeyi beklerdik. Bu olayın etkisiyle bu biraz daha derin hissedildi ama çok kısa sürede toparlandı. Ertesi hafta BIST 100 Endeksi de, finans ve ekonomi piyasaları da toparlanma sürecine girdi. Bu hafta zaten tamamen tüm piyasalarımız olağan akışında seyrediyor." şeklinde konuştu.
"SPK ile yakın iş birliği içinde çalışıyoruz"
Borsa İstanbul Başkanı Karadağ, yeni bir yönetim kurulu ile nisan ayında göreve başladıklarını hatırlatarak, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu ile Borsa ve iştirakleri olarak düşünüldüğünde görevlendirildikleri andan itibaren ana eksenlerinden birinin FETÖ üyeliğini tespit ettikleri her düzeyde çalışanla ilişkilerini kesmek olduğunu söyledi.
Borsa'da istihdam anlamında temizlik süreçlerinin devam ettiğini vurgulayan Karadağ, "15 Temmuz'dan sonra bu süreci çok daha hızlandırdık. Artık iş gerekliliği ve istihdamına çok acil ihtiyaç duyduğumuz kişiler bile olsa eğer bu riskli kategoride olduğu değerlendirilen personelden oluşuyorsa mutlaka bunlarla hizmet akdimizi fesh ediyoruz. Bu borsada içe dönük olarak yaptığımız bir şey. Diğer taraftan, bu terör örgütüyle bağlantısı tespit edilen borsa kotunda olan şirketler ve diğer ekonomi-finans ayağıyla ilgili iş ve işlemlerle ilgili incelemeler, birçok boyutta yürümesi gereken işlemler... Eğer bu konudaki iş ve işlem sermaye piyasası suçu niteliğinde ise bu konudaki temel yetki bizim düzenleyici ve denetleyici otoritemiz olan SPK'dadır." diye konuştu.
Karadağ, kendisinin Borsa İstanbul'daki görevinden önce SPK'da hem üyelik hem de başkan vekilliği yaptığını anımsatarak, Borsa İstanbul'un denetim ve gözetim birimlerinin SPK ile yakın iş birliği içinde çalıştığını söyledi.
"SPK, çok hassas bir şekilde konuyu soruşturuyor"
Himmet Karadağ, FETÖ darbe girişiminin hemen öncesi ve sonrasında Borsa'da şüpheli işlemler olup olmadığı yönündeki haberlerle ilgili değerlendirmesinde ise uluslararası yatırım gruplarının adının haberlerde kullanılmadan önce araştırılması gerektiğini söyledi.
Karadağ, şöyle devam etti:
"Bu konu iki yönlü bir konu. Bir, biz uluslararası sermaye ihtiyacı olan bir ülkeyiz. Bu tür konularda haberler yapılırken süreç nasıl işliyor, bilmek gerekir. Buradaki ana otorite SPK'dır. Bu darbe öncesi süreçte alım satım yapanların tercihlerinde darbecilerle aktif bir iş birliği rol oynadıysa, bunların darbeyi önceden haber alması bir kademe… İki, bir yandan darbe yaparken bir yandan da yatırım tercihlerini buna göre yönlendirip vatandaşı bir yandan öldürüp, bir yandan parasını alıp… Maalesef bunu şeyde de gördük. Sayın Cumhurbaşkanımızın kaldığı otele baskına giden teröristler polisleri şehit ediyor, üstüne de oradaki cüzdanlarını alıyorlar. Bu kadar aşağılık şeyler yapabiliyorlar. Bize de aynı şekilde, biz bu riskleri kapsayabilmek için darbecilerin finans tarafında, özellikle bizim sorumlu olduğumuz borsalarda şüpheli işlemlerini anlık mutlaka SPK'ya raporluyoruz."
SPK'nın şüpheli işlemleri soruşturduktan sonra bir risk ve suç unsuru tespit etmesi halinde bunu genelde bir bültenle duyurduğunu ya da savcılıklara suç duyurusunda bulunduğunu bildiren Karadağ, şunları kaydetti:
"Bu konuda şuna dikkat etmek lazım; özellikle bilinen uluslararası yatırımcı gruplarının isimleri de basında zikrediliyor. Bu çok yanlış. Yani bizim uluslararası yatırımlara ihtiyacımız var. 'Herhangi bir suç tespiti yok, risk yok, sen o gün borsada niye işlem yaptın?' gibi algılanabiliyor. Gerçekten basın kuruluşlarımızın dikkat etmesi lazım. SPK'nın Başkanı Vahdettin Bey, zaten bu konuda açıklamalar yapar. Onun dışındaki açıklamaların hukuken zaten geçerliliği yok. Bilgi kaynaklarından gelen açıklamalara basın kuruluşlarımız itibar etmesinler. Bu, ülkemizin uluslararası yatırım konusunda algısına da zarar veriyor."